Στιγμές έμπνευσης στο life coaching
Κατά τη διάρκεια μίας συνεδρίας life coaching και αφού έχει εγκατασταθεί μία σταθερή σχέση εμπιστοσύνης και συνεργασίας μεταξύ του coach και του συνεργαζόμενου (coachee), εμφανίζονται στιγμές συναισθηματικής ενεργοποίησης κατά τις οποίες ο συνεργαζόμενος δημιουργεί νέες ιδέες , ανακαλύπτει διαφορετικές προοπτικές εξέτασης του θέματος που τον απασχολεί και αισθάνεται έτοιμος να πάρει το ρίσκο της αλλαγής.
Στην βιβλιογραφία αναφέρονται συχνά σαν generative ή a-ha moments και είναι γνώρισμα μίας επιτυχημένης συνεργασίας (χωρίς βέβαια να αποτελεί και αυτοσκοπό σε κάθε συνάντηση).Ουσιαστικά είναι αυτές που θα αποτελέσουν την καύσιμη ύλη για την κινητοποίηση και την επιτυχία του οράματος του συνεργαζόμενου.
Καθώς ο συνεργάτης μας ενεργοποιείται και αφυπνίζεται με τις ερωτήσεις και το πλάνο του coach, περνάει σε μία κατάσταση ενθουσιασμού και νιώθει έτοιμος να ξεκινήσει να πάρει ρίσκα, να αλλάξει οπτική και να επανεξετάσει παγιωμένες αντιλήψεις που μπορεί να τον κρατούν πίσω στη ζωή του. Όσες περισσότερες προοπτικές, δυνατότητες, δράσεις ανακαλύπτει οι οποίες θα τον φέρουν πιο κοντά στις ανάγκες του και την επιθυμητή ζωή του, τόσο περισσότερο θα προθυμοποιηθεί να ξεκινήσει την πορεία προς το όραμά του.
Οι στιγμές έμπνευσης μπορούν να προκύψουν όταν ο συνεργάτης δημιουργεί ένα όραμα για το μέλλον του και τον ιδανικό εαυτό του, όπως επίσης σκεπτόμενος σε μικρότερο βαθμό τις καταστάσεις στη ζωή του που θέλει να αποφύγει. Μέσα από αυτή τη διαδικασία μπαίνει σε μία ψυχολογική κατάσταση ευφορίας και ενθουσιασμού [1. Boyiatzis et al 2015] η οποία τον οδηγεί στην κινητοποίηση δημιουργίας νέων ιδεών. Αυτές οι στιγμές είναι και οι πιο κατάλληλες για να ταρακουνήσουμε την παγιωμένη κατάσταση και να προχωρήσουμε προς την νέα.
Για να δημιουργηθούν οι παραπάνω στιγμές, είναι απαραίτητο να υπάρχει το κατάλληλο έδαφος κατά τη διάρκεια τις συνεδρίας. Τα θέματα που πιθανώς θα την προκαλέσουν τίθενται από τον ίδιο τον συνεργαζόμενο καθώς είναι αυτά που θα φανεί ότι τον απασχολούν περισσότερο και επανέρχεται καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεδρίας. Ο coach οφείλει να ακούει χωρίς κριτική αυτά που έχει να του πει ο coachee και να είναι όσο υποστηρικτικός μπορεί κατά τη διάρκεια που τα ακούει, ώστε να υπάρξει το περιβάλλον ασφάλειας που απαιτείται.
Η ενσυναίσθηση του coach κατά τη διάρκεια που ο συνεργαζόμενος εξιστορεί το θέμα που τον απασχολεί μπορεί να αποτελέσει κινητήρια δύναμη για προκύψει μία στιγμή έμπνευσης καθώς δημιουργεί την απαραίτητη σύνδεση και το περιβάλλον ενεργοποίησης μεταξύ των δύο συνομιλητών.
Ερωτήσεις από τον coach για τον οραματισμό του καλύτερου δυνατού εαυτού και το ιδανικό μέλλον του coachee, όπως και ανοιχτού τύπου ερωτήσεις οι οποίες αναφέρονται σε περιόδους που ο συνεργαζόμενος ήταν στην καλύτερη φάση της ζωής του, μπορούν να θέσουν επίσης τη βάση για την ανάπτυξη στιγμών έμπνευσης καθώς ανακαλούνται και στις δύο περιπτώσεις από τον εγκέφαλο ευχάριστες και επιθυμητές εικόνες προκαλώντας πλήρη ενεργοποίηση.
Σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξει και η δημιουργική σιωπή που μπορεί να υπάρξει κατά τη διάρκεια της συνομιλίας. Σε αυτές τις στιγμές, ο συνεργαζόμενος αναστοχάζεται όλα αυτά που συζητήθηκαν και μπαίνει σε μία κατάσταση όπου επεξεργάζεται πληροφορίες ήδη γνωστές οι οποίες όμως πλέον παρατηρούνται από μία νέα οπτική γωνία προκαλώντας νέες συνειδητοποιήσεις για τον τρόπο συμπεριφοράς απέναντι σε καταστάσεις ή πεποιθήσεις που πιθανώς έχουν εμποδίσει την εξέλιξη του.
Τέλος, ένα από τα βασικότερα εργαλεία για την δημιουργία στιγμών έμπνευσης είναι ο ‘καταιγισμός ιδεών’. Σε αυτή τη φάση της συζήτησης ο συνεργαζόμενος αλλά και ο coach καλούνται να παίξουν ένα παιχνίδι και να σκεφτούν όσο πιο πολλές ιδέες που να μπορούν να εξελίξουν το θέμα προς συζήτηση και έχουν να κάνουν με την αντιμετώπιση ενός εμποδίου ή την δράση προς τα μπροστά. Εδώ ακούγονται ιδέες , ακόμα και οι πιο ‘τρελές’ χωρίς να εξετάζεται κατά πόσο είναι εφικτό να εφαρμοστούν καθώς μέσα από αυτές μπορεί να προκύψει ένας εφικτός συνδυασμός στοιχείων. Παρόλο τον ενθουσιασμό που μπορεί να προκαλέσει, χρειάζεται η απαραίτητη μέριμνα ώστε αυτή η φάση να ξεκινήσει πιο αργά κατά τη διάρκεια της συνεργασίας όταν ο συνεργαζόμενος θα έχει εισέλθει στην φάση της αποδοχής των πιθανών αλλαγών από την παρούσα κατάσταση, καθώς αν συμβεί πολύ νωρίς μπορεί να επιφέρει έναν επιπλέον βαθμό αντίστασης αντί να δημιουργήσει την επιθυμητή κινητοποίηση.
Πρέπει να αναφερθεί ότι ενώ οι στιγμές έμπνευσης ανήκουν στον coachee, o καταρτισμένος life coach είναι αυτός που θα καταφέρει να δημιουργήσει το κατάλληλο περιβάλλον και την ενεργοποίηση ώστε αυτές να προκύψουν τη στιγμή που πρέπει, κινητοποιώντας τον συνεργαζόμενο να νιώσει τον ενθουσιασμό από την ιδέα του και να δεσμευτεί σε αυτή χωρίς αμφιβολία για την επιτυχία του σκοπού του.
[1] Boyatzis RE, Rochford K, Taylor SN.The role of the positive emotional attractor in vision and shared vision: toward effective leadership, relationships, and engagement. Front Psychol. 2015; 6: 670.
